Het debat over het coalitieakkoord

College Rotterdam
Tjalling Vonk
Door Tjalling Vonk op 17 juni 2022 om 09:40

Het debat over het coalitieakkoord

Deze week werd het debat gevoerd over het nieuwe coalitieakkoord. Mijn bijdrage lees je hier:

Dank u wel voorzitter!

Het is goed dat er een coalitieakkoord is, en dat er negen wethouders in de startblokken staan om het dagelijks bestuur te vormen van onze stad. Vanaf deze plek dan ook een compliment naar de vier partijen, die ondanks hun verschillen elkaar hebben opgezocht om voor de diverse stad die we zijn een bestuurlijke basis te vormen.

En ook al zijn we geen onderdeel van het college, en zijn we met aantal zaken in het akkoord ook niet tevreden, we lopen niet weg voor zo’n debat. Dat zou wel heel ondemocratisch en oncollegiaal zijn. We bespreken het samen, als coalitie en oppositie. We zijn tenslotte een raad.

Angstig en benepen
Maar voorzitter, het moet me van het hart, ook als je met positieve en frisse zin het akkoord leest, zoals wij deden, is de afdronk zeer matig. Het is behoudend, soms bijna angstig, benepen, met weinig energie, lef en ambitie. Een donker verhaal met hier en daar een lichtpuntje. En een stap terug in de tijd.

Een stap terug in de tijd, op het vlak van de man-vrouw verdeling. Er is veel over gezegd, en terecht. Het is niet goed, want representatie is belangrijk. Nog even over een AD-column waarin Rotterdam Staphorst aan de Maas genoemd werd: Volgens mij een belediging voor Staphorst. Met 33% van het college als vrouw is Staphorst een lichtend voorbeeld voor deze coalitie.

Het akkoord is ook benepen en angstig als je naar jongeren kijkt. We kregen van jongeren terug dat jongeren in het akkoord vooral als probleem worden gezien. Eentje wou niet eens meer verder lezen of er nog verder over praten. Jongeren en… wapengeweld, drugs, criminaliteit, overlast, mosquitos. Niets over de kracht van de jeugd en de bereidheid om samen met hen de stad en onze toekomst vorm te geven. Een grote schande. En het verplicht het komende college om vanaf nu in ieder beleidsplan de positieve insteek te pakken en jongeren een plek te geven in beleidsvoorbereiding, beleidsbepaling, uitvoering en evaluatie onder de noemer: jongeren zijn niet het probleem, ze zijn de toekomst. 

Een andere groep die er bekaaid afkomt zijn de gezinnen. Al jaren, decennia zelfs, trekken gezinnen weg uit de stad, omdat er geen of te weinig plek is voor hen en de kinderen. En met het terugdraaien van de vooruitgang in de strijd tegen verkamering doen we ook hier een stap terug. Een lichtpuntje is het stimuleren van coöperatieve woonvormen, maar het wordt ons niet duidelijk hoe het nieuwe college gaat zorgen dat deze periode daadwerkelijk wooncoöperaties aan de slag kunnen en woningen gerealiseerd worden. 

Een grote tegenvaller is dat deze coalitie wel sociale woningen wil blijven slopen op Zuid, maar nauwelijks bij gaat bouwen in het sociale segment. Dat terwijl de sociale voorraad al veel sterker afgenomen is dan gedacht, in 2020 al op het lage niveau van 2030 en het wordt er niet beter op. De Woonvisie gaat op de schop, maar dan hopelijk daarmee ook de afspraken die deze coalitie nu gemaakt heeft. Misschien komt er dan ook meer ruimte voor afspraken met bewoners, want nu lijken vooral de afspraken met ontwikkelaars te tellen.

Een stap terug in de tijd lijkt ook het van stal halen van de Rotterdamwet. Waar vorige coalitie deze is gaan uitfaseren, lijkt de Rotterdamwet nu weer helemaal terug. Of heb ik dat niet goed gelezen? Eigenlijk hoop ik dat. Want het zou toch onbestaanbaar zijn dat een coalitie met DENK en D66 nieuwe aanvragen zou gaan doen bij de minister voor het mogen weigeren van mensen in bepaalde wijken Op basis van inkomen.

De uitsluiting lijkt door te gaan met het instellen van een quotum op asielzoekers. 'Een quotum is voor vissen', zei VVD-raadslid Tim Versnel eerder. En voor mest, vul ik daar dan zelf bij aan. Maar wat misschien bij vissen of mest voor sommigen OK is, is dat het niet waar het gaat om mensen. Ergens denk ik dat u allen het met me eens bent, maar wil dat graag wel expliciet horen, want deze tekst zet ons op het verkeerde been. Rotterdam doet wat nodig is voor mensen in nood, en er is niet op voorhand een getal dat de grens daarvan bepaalt.

Vanuit de notie dat de samenleving en alle positieve verbanden zo nodig zijn, vinden we het schokkend dat er geen expliciete waardering is te vinden voor kerken, en breder, religie en religieuze gemeenschappen. Is de coalitie het onderzoek Tel je Zegeningen vergeten? Juist als er geldnood is zoek je elkaar op. Waardeer je die positieve krachten en benoem je dat je samen wilt optrekken als partners. In dit stuk blijft het oorverdovend stil dus verwacht ik veel terug te horen als de wethouders aan de slag gaan.

Lichtpuntjes
Voorzitter, naast het conservatieve, angstige en soms laffe verhaal toch ook lichtpunten.

En dan denk ik vooral aan de voortzetting van het armoede- en schuldenbeleid met bijbehorende intensivering . En zelfs vanuit eenmalige baten een extra intensivering. Toch een beetje Christenunie in dit verhaal. En we zien er naar uit dat de wethouder van Denk, voortaan onze adoptiewethouder, hiermee voortvarend aan de slag gaat. Een belangrijke pijler in dat beleid is de erkenning dat de overheid bescheiden moet zijn in haar rol en mogelijkheden. Juist om de allerarmsten te bereiken schiet de overheid te kort, is ze zelfs medeveroorzaker van problemen. Dus ga, net als wethouder Grauss dat deed, de stad in en luister, en vraag de mensen om samen de strijd aan te gaan. Verzin geen nieuwe regels maar geef mensen geld en mogelijkheden direct in handen om samen armoede en schulden te verslaan.

Weer een lichtpuntje: Over de religieuze activiteiten in de Huizen van de Wijk. Citaat: "Activiteiten dienen geen exclusief karakter te hebben en breed toegankelijk te zijn, waarbij samenzijn wordt bevorderd.” Het staat er net niet expliciet, maar dat gaat natuurlijk over religieuze samenkomsten. Die zijn niet exclusief, open voor iedereen en breed toegankelijk en gericht op bevordering van het samenzijn. Dit gebaar naar de religieuze gemeenschappen, met name migrantengemeenschappen wordt enorm gewaardeerd, zeker na wat er allemaal eerder is gebeurd toen mensen letterlijk uit de huizen van de wijk werden verjaagd. We gaan daarom graag snel met de betreffende wethouder, ik neem aan met portefeuille Welzijn, in overleg om te zorgen dat deze boodschap ook wordt vertaald naar de uitvoeringspraktijk. 

Verder onze waardering voor het benoemen van SDG’s. Maar hoe daar mee gewerkt gaat worden is buitengewoon vaag. We zien graag een nadere duiding hiervan. We moeten de voorbereidingen van het vorige college niet weggooien, maar goed benutten.

Financien
Financieel gezien is het een lastige tijd, maar niet getreurd: twee corporaties schieten het nieuwe college nog dit jaar te hulp met maar liefst 500 miljoen euro. Daar verbleekt de verhuurdersheffing bij. Mooi dat er van dat bedrag eenmalig 20 miljoen naar armoede bestrijding gaat en 25 miljoen naar betaalbaar wonen. maar wat zijn de lange termijn gevolgen van de erfpachtconversie voor de begroting en zou niet verstandiger zijn het bedrag te laten landen in de Rotterdamse Investeringsmotor, zodat het ook uitgegeven wordt conform de zorgvuldige spelregels die we hierover met elkaar hebben afgesproken. En zou het grootste deel van het bedrag op termijn niet besteed moeten worden aan mogelijk maken van langdurig betaalbaar wonen en daarmee aan het voorkomen van armoede?

Pinksteren
Een aantal weken geleden was het Pinksteren. En hoewel politiek en media er niet veel aandacht aan besteden vierden duizenden Rotterdammers het pinksterfeest. Het feest van de Geest. De geest die mensen verbindt in 1 hoop en 1 liefde. En dat is wat we nodig hebben als we werkelijk 1 stad willen zijn.

Dank u wel.

(deze tekst is bewerkt voor publicatie)